Column Jos Versteeg | Ontspanning in Libië; spanning voor OPEC?
Libië vormde afgelopen maandag een regering van nationale eenheid. Na een jarenlange chaos en productieverlies wil de Nationale oliemaatschappij de olieproductie in de komende jaren bijna verdubbelen. Met de huidige hoge olieprijs doet OPEC niet moeilijk, maar dat blijft natuurlijk niet zo.

Na de val van Muammer Gaddafi, bijna 10 jaar geleden, verviel Libië in een burgeroorlog. Dat leidde tot aanzienlijke schommelingen in de olieproductie. Het land heeft een productiecapaciteit van 1,3 miljoen vaten en produceert nu al een paar maanden meer dan een miljoen vaten per dag. Het land behoort tot de kleinere spelers binnen de OPEC, maar zeker niet tot de allerkleinsten. Libië heeft de grootste reserves van Afrika.
 
Het verscheurde land was binnen de OPEC vrijgesteld van de productiebeperking die het kartel zichzelf heeft opgelegd. OPEC heeft een capaciteit van bijna 35 miljoen vaten per dag, maar produceert nog geen 26 miljoen vaten per dag. Vergeet niet dat de ruime verdubbeling van de olieprijs in de afgelopen 12 maanden grotendeels te danken is aan die productiebeperking.
 
De vrede in Libië is nog broos, maar de ambities zijn hoog. De staatsoliemaatschapij National Oil Corp wil de productie in vier jaar uitbreiden naar 2,1 miljoen vaten per dag. Dat is het niveau van Iran, de nummer 5 binnen de OPEC. Nu is het niet makkelijk om de productie snel op te voeren, maar oliemaatschappijen als Total, Eni en Repsol hebben al belangen in Libië en kunnen helpen. Naast Libië zit ook Iran te springen om op termijn weer olie te mogen exporteren. President Biden lijkt meer dan Trump bereid om een deal met Iran te sluiten.
 
Met de huidige olieprijs van circa $60 à $70 per vat zijn veel OPEC-Landen uit de zorgen en kan met de olie-inkomsten de begroting worden gedekt. Maar als Libië in staat is de productie snel op te voeren, wordt OPEC waarschijnlijk minder makkelijk. In de komende kwartalen zal de vraag verder herstellen. De OPEC zal de productie weer opvoeren om marktaandeel terug te winnen. Begin deze maand verraste de OPEC door de productie in april ondanks de prijsstijging stabiel te houden. De vrijwillige beperking van Saoedi-Arabië (1 miljoen vaten per dag) helpt daarbij aanzienlijk.
 
Het terugbrengen van de miljoenen verloren vaten olie die het kartel samen met Rusland van de markt heeft gehaald is geen makkelijk proces. Ik verwacht nog wel wat vuurwerk.