Column Jos Versteeg | Spanning op de oliemarkt
De lockdowns hebben een sterk negatief effect op de vraag naar olie. Het vliegverkeer is gehalveerd en door het thuiswerken wordt er minder auto gereden. De vraag naar olie daalde vorig jaar met 20%. Zo’n sterke terugval was nooit voorgekomen en de OPEC werd tot draconische maatregelen gedwongen. OPEC besloot samen met Rusland (samen de OPEC+) vanaf mei 2020 bijna 10 miljoen vaten minder te gaan produceren. Dat is een kwart van hun gezamenlijke productie.
 
Deze productiebeperking van 25% was zeer effectief, want al snel verdubbelde de olieprijs naar $45 per vat. Maar op dat niveau zit Rusland boven break-even en streeft het eerder naar uitbreiding van marktaandeel dan verder prijsherstel. Saoedi-Arabië heeft lagere productiekosten dan Rusland, maar leeft in weelde en heeft een olieprijs van $80 per vat nodig om de begroting rond te krijgen. Putin kreeg zijn zin en in augustus werd de productie met 2 miljoen vaten opgevoerd. Na de zomer liepen de besmettingen echter weer op en herstelde de vraag minder snel dan verwacht. De olieprijs zakte weer onder de $40 per vat in november, tot het vaccin werd aangekondigd.
 
Door het daaropvolgende prijsherstel kon in januari de productie wat worden verhoogd. De beoogde 2 miljoen vaten waren gezien de oplopende lockdowns niet mogelijk en OPEC+ hield het bij een bescheiden 500.000 stuks. OPEC+ beoordeelt nu maandelijks hoeveel de productie kan worden verhoogd. Met de toenemende besmettingen en verspreiding van de meer besmettelijke variant, zit een vraagherstel er voor de komende maanden waarschijnlijk niet in.
 
Duidelijk is wel dat Rusland en Saoedi-Arabië lijnrecht tegenover elkaar staan. Bij een olieprijs boven de $40 per vat zal Rusland druk blijven uitoefenen om de productie op te voeren en is er minder kans op prijsherstel. Rusland voelt de hete adem van de Verenigde Staten. Daar is het aantal actieve boorplatformen met 45% gestegen vanaf het dieptepunt in augustus. Als de OPEC de productie niet verhoogt zal de VS marktaandeel opslokken. Op termijn is een verder herstel van de olieprijs nog wel mogelijk, maar verwacht er de komende maanden niet veel van.

Disclaimer